Kappacyzmem i gammacyzmem nazywamy wadliwą realizację głosek [k] i [g]. Najczęściej spotykaną wadliwą realizacją tych głosek jest zastępowanie ich przez głoski [t] i [d]. Niekiedy zdarza się również omijanie głoski, albo realizacja głoski h.
Trzylatek, u którego rozwój mowy przebiega prawidłowo, powinien już poprawnie realizować wszystkie głoski tylnojęzykowe. W sytuacji gdy głoski te są realizowane nieprawidłowo, należy podjąć oddziaływania z zakresu terapii logopedycznej
Poniżej przykładowe ćwiczenia wstępnie usprawniające aparat mowy:
wysuwanie i chowanie języka w głąb jamy ustnej (usta szeroko otwarte, język nie powinien dotykać zębów),
opieranie czubka języka o dolne zęby, unoszenie środka języka do podniebienia miękkiego i twardego,
ssanie cukierka. – mlaskanie środkiem języka, przyssanie języka do podniebienia przy szeroko otwartych ustach,
picie przez długą słomkę bardzo gęstych napojów np. jogurtu, soku,
udawanie ziewania, swobodnie przy nisko opuszczonej żuchwie: wdech przez nos, wydech ustami przy szeroko otwartej jamie ustnej,
krótkie wymawianie samogłosek przy otwartych szeroko ustach.
Ćwiczenia oddechowe:
– mocno przedłużone chuchanie – chuchanie na „zmarznięte ręce”,
– naśladowanie odgłosów zwierząt, (np. przeciąganie dźwięku muuuu, hu-hu-hu,miauuuu),
– naśladowanie śmiechu różnych ludzi np. he, he, he, he, (staruszki); ha, ha, ha, ha, (kobiety) ; ho, ho, ho, ho, (mężczyzny) ; hi, hi, hi, hi, (dziewczynki),
– ziewanie długie i przesadne,
– wdychanie powietrza nosem i wydychanie ustami, podczas szerokiego otwierania ust,
– przysysanie drobnych papierków przez rurkę i przenoszenie ich na plansze.